Cezanne ne diyor?
"Değişmeyen doğadaki gerçekliği, o metafiziksel gerçekliği bulmak, sanatçının gorevidir."
Nietzsche, her ne kadar felsefeci olarak bilinse de, onu okuyanlarin anlayabildigi üzere bir sanat
yazaridir da. (Platon, Aristoteles’te buyuk yazarlar değil midirler!)
...ve Sanati, metafiziksel bir eylem olarak tanımlamıştır, sanki Cezanne’a cevap niteliğinde.
Doga disinda deneyimledigimiz, yani insanin icine dogdugu, (toplumların) kendi olusturdugu
cevre sartlarinda, rastgelelikten (kaostan) tek kurtulus yolu kendisi, yani yine, kendi bilincidir.
~Bilinç~
esasinda `karar almak` icin tüm verileri toplayan buyuk mantıksal bir makinadir.
Milyon ihtimalin olusma olasiligi, aslinda hep `tetikleyici` olarak bizden (kendimizden) baslar. Yani kendi kararlarini almaya başlayan ve bu yönde eyleme (harekete) gecen bilinc, yepyeni dongulere giriyor demektir. Birbirine tamamen bağlı ve içiçe milyon döngüde
(esas dongu kendi hayatidir insanin, birey olarak baslangici ise doğumudur. Fakat bilincle tercih ettigi tum kararlar, yeni ve buyuk baska dongulere `geçiş` icin araç olur)
gecisler bir An`liktir.
`Karar alma`nin onemi, tipki yapay zekanin kendisinin de bir `karar alıcı` olarak işleyen
yapisini farkedebilmektir. Siz karar almazsanız, rastgelelik içinde yaşadığınız deneyimlere katlanır
(kimilerine göre kader) fakat,
siz bilincinizle dongulere giris yaptiginizda, artik surekli gecis yapabildiginiz milyon donguler artik milyarlar dongu secenegine yukselmis olur.
Secenegi arttirmak!
Bir nevi yeni yollari acmak, acilmasina izin vermektir action (Eylem)!
Insan, o buyuk, tek karar verici, tum makinalarin bagli oldugu tanri makinayi alt etmek
istiyorsa, DEĞER olarak makinaya `birsey` vermeli. Bu; bir istek olabilir, bir hayal, bir rüya ama ozetle
bir AMAC!
NEDEN?
Makinalar yapısı gereği "hedefe yonelik" işlemektedirler. Çunku ilk bilgisayari yaparken biz insanoglu;
onu hep bir process e ama `sonuca goturen` bir process e (yani döngüye) soktuk. Yani ona, tum yollara
(ihtimallere)
GİR. ÇIK, BAK, DENE
komutlarıyla `sonuca git`, hedefe ulaş! Dedik.
Yol ne kadar dolambaçlı olursa olsun (makina icin bu hep bir SAYI olacağından) "sonucu etkileyen birsey" olmayacaktir. Ama biz insanlar, makinayi imal ettikten sonra unuttuk ve o sayıya takılı kaldık…
Kaç kerede, kaç denemede, kaç olasılıkta? gibi sonucu etkilemeyecek Sayı yı sonucun kendisi
olarak ele aldik!
Halbuki, asas ``Amac``, varmak, ulastigin bilgi!?
Tum bu makina düzeneğini bunun için kurmamış mıydın?
O, benim icin `bu ihtimali`` hesaplasin tamam ama,
atlanılan nokta:
bilgisayarin hesapladigi olasiliklarin milyar, trilyon ile yetinmedigi, yetinemeyecegi, (matematikte yeni
sayi setlerine,sembollere ihtiyac duyacak kadar hatta) ve cikan sonucunda! (sonuc rakaminda israrli
insanlik) artik insan icin birşey ifade etmeyecegi gerçegiydi.
Aslinda evrenin isleyisi ile benzerlik taşımasina şaşirmamamiz gereken yapay zeka (tum bilgi
dogadadir ve dogadan aliriz tum ilhami), biz ona ``deger``i dogru verirsek, sunu net soyleyebiliriz ki
ise yarayacak ve dogru sonuclara bizi herhalukarda tasiyacaktir.
Tersine o degeri (amaci – istegi) makinaya birakirsak (ki makina burada Toplam İnsan Verisi
uzerinden bir Deger uretecektir) ve insanlarin kabul etmeliyiz ki cogunlugu farkindalik
icinde yasamadigindan, popüler isteklerini (genellikle maddesel ve ekonomik) baz alacak ve yarattığı
sistem bunun üzerinden büyüyüp şekil alacaktir.
Makina cunku hep bir veriye, ilk veriye ihtiyac duyar.
Bir atasozunu dogrulamis gibi olacagiz da, (Ruzgar eken, firtina bicer) makinaya verdigimiz, o,
insanligin `degeri`; makinanin yapitasi, insaatinin harci ve de temeli (hazindir ki artik karsiligi : para)
olacak sekilde matematik hesabina baslayacak ve mantiken tum insanlarin paraya kavusmasini
saglayacak?
bir sistemi öne surecek, haklı olarak.
Peki bu, iyi bir sonuca ulaşır mı bir bakalım!
Insanlari paraya boğacak bir sistem, ayni zamanda insanlari satın alacak da bir sistem degil
midir...
Makinanin, herşeyin satilik oldugu, alım-satıma çıkarılacağı, tüm amacın ``daha`` oldugu ve bu
daha için İnsan hayatlarinin yok edileceği, buna imkan tanıyan bir sistem kuracağı, başında robot bir sultan gibi oturacağı...
Makina kapitalizmi ve makinanin insan kast`ı sistemi.
Iste size sonuc, nerede matematik ve sayi!? Sonuca bakiyordunuz hani… Kapitalizmin derinlestirdigi ucurumlari, insanlar arasindaki``farki``makina iki ayri ırkmışçasına açacak.
Ava çıkmış zenginler insan avlayacak…
Sistemi suçlamayalım, yapay zekaya ne vermiştik, ne alıyoruz değil mi?
Iste bu yuzden ``ilk deger`` (kelimenin anlamının içi de dolu olacak şekilde bir Değer), ancak
makinanin ``iyiye ve güzele``
çaliştirilmasi yonunde faydali olacaktir.
O ince çizgi :
``makinaya müdahele edilemezlik`` aşıldığı vakit; insanlarin kaçacak delik arayıp yeraltına inecekleri
vakittir…
Hayret, nasıl da tanrılardan yakınıyor bu faniler!
Yalnızca tanrıdan gelir kötülük, derler,
Oysa bilmezler,
Yaratırlar akılsızlıklarıyla kendi felaketlerini
Yazgilarına karşı.
Homeros,
Odysseia`den.
#TanrıÖlmediFelsefeÖldü
kitabından.2020
